พราหมณวรรค:07.เรื่องพระสารีบุตรเถระ

07.เรื่องพระสารีบุตรเถระ

พระศาสดา  เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน  ทรงปรารภพระสารีบตรเถระ  ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า  น  พฺราหฺมณสฺส  เป็นต้น

พระสารีบุตรเถระ  ได้รับการยกย่องจากประชาชนโดยทั่วไปว่า  ท่านเป็นผู้มีความอดทนอดกลั้นเป็นเลิศ  แม้ว่าจะมีคนด่า  คนทุบตี  ท่านก็จะไม่โกรธ  พราหมณ์คนหนึ่ง   เป็นมิจฉาทิฏฐิ  ต้องการจะพิสูจน์ว่าพระเถระมีความอดทนและไม่โกรธจริงหรือไม่  เขาจึงจะทดลองยั่วยุให้ท่านโกรธ  จึงในวันหนึ่ง  เมื่อเห็นพระเถระกำลังเดินบิณฑบาตอยู่นั้น  พราหมณ์นั้นได้เดินตามท่านไปแล้วเอามือไปทุบหลังท่านอย่างรุนแรง  พระเถระไม่แสดงความสนใจแม้กระทั่งว่าหันกลับมามองว่าใครเป็นผู้ทำร้ายท่าน  ท่านยังคงเดินต่อไปเหมือนกับว่าไม่มีอะไรเกิดขึ้น   เมื่อเห็นพระเถระไม่มีปฏิกิริยาโต้ตอบอะไรออกมาเช่นนั้น  พราหมณ์นั้นก็เกิดความตื่นตระหนก  ทั่วร่างกายเกิดความเร่าร้อน  จึงได้ก้มลงกราบที่เท้าของท่าน แล้วกล่าวขอขมาโทษว่า “ขอท่านจงอดโทษแก่กระผมเถิด ขอรับ”  เมื่อพระเถระกล่าวยกโทษให้แล้ว  พราหมณ์นั้นก็ได้นิมนต์พระเถระไปรับบาตรที่บ้านของเขาในวันรุ่งขึ้น

ในตอนเย็นของวันนั้นเอง  ภิกษุทั้งหลาย สนทนากันในธรรมสภาถึงเรื่องที่เกิดขึ้น  และพระศาสดาได้ทราบเรื่องนี้แล้วจึงตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย  พราหมณ์ชื่อว่าประหารพราหมณ์  ย่อมไม่มี  แต่พราหมณ์ผู้สมณะจักเป็นผู้ถูกพราหมณ์คฤหัสถ์ประหารได้  ขึ้นชื่อว่าความโกรธนั่นย่อมถึงความถอนได้  ด้วยอนาคามิมรรค”

จากนั้น  พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท   พระคาถานี้ว่า

น  พฺราหฺมณสฺส  ปหเรยฺย

นาสฺส  มุญฺเจถ  พฺราหฺมโณ

ธิ  พฺราหมณสฺส  หนฺตารํ

ตโต  ธิ  ยสฺส  มุญฺจติ  ฯ

น  พฺราหฺมณสฺเสตทกิญจิ  เสยฺโย

ยทานิเสโธ  มนโส  ปิเยหิ

ยโต  ยโต  หึสมโน  นิวตฺตติ

ตโต  ตโต  สมฺมติเมว  ทุกฺขํ ฯ

พราหมณ์ไม่ควรประหารแก่พราหมณ์

ไม่ควรจองเวรแก่เขา

น่าติเตียนพราหมณ์ผู้ประหารพราหมณ์

น่าติเตียนพราหมณ์ผู้จองเวร

ยิ่งกว่าพราหมณ์ผู้ประหารนั้น.

ความเกียจกันใจ  จากอารมณ์อันเป็นที่รักทั้งหลายใด

ความเกียจกันนั่น  ย่อมเป็นความประเสริฐไม่น้อยแก่พราหมณ์

ใจอันสัมปยุตด้วยความเบียดเบียน  ย่อมกลับได้จากวัตถุใดๆ

ความทุกข์  ย่อมสงบได้เพราะวัตถุนั้นๆ นั่นแล.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง  ชนเป็นอันมาก  บรรลุอริยผลทั้งหลาย  มีโสดาปัตติผลเป็นต้น.