พราหมณวรรค:20.เรื่องพระเขมาภิกษุณี

20. เรื่องพระเขมาภิกษุณี

พระศาสดา  เมื่อประทับอยู่ที่ภูเขาคิชฌกูฏ  ทรงปรารภพระเขมาภิกษุณี  ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า  คมฺภีรปญฺญํ เป็นต้น

ในวันหนึ่ง  ท้าวสักกเทวราช  เสด็จมากับเทพบริวาร  ในระหว่างปฐมยาม  ประทับนั่งสดับธรรมกถาอยู่กับพระศาสดา  ในขณะนั้น  พระเขมาภิกษุณี  มาด้วยมีวัตถุประสงค์จะเฝ้าพระศาสดา  เห็นท้าวสักกะ  จึงหยุดยืนอยู่ในอากาศ  ถวายบังคมพระศาสดาแล้วก็เหาะกลับไป  ท้าวสักกะทอดพระเนตรเห็นพระเขมานั้นแล้ว  กราบทูลถามว่า “พระเจ้าข้า  ภิกษุณีนั่นชื่ออะไร? มายืนอยู่ในอากาศ  ถวายบังคมแล้วก็กลับไป”  พระศาสดาตรัสว่า “มหาบพิตร  ภิกษุนั่น  เป็นธิดาของอาตมภาพ  เป็นผู้มีปัญญามาก  ฉลาดในทางและมิใช่ทาง”

จากนั้น  พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท  พระคาถานี้ว่า

คมฺภีรปญฺญํ  เมธาวึ

มคฺคามคฺคสฺส  โกวิทํ

อุตฺตมตฺถํ  อนุปฺปตฺตํ

ตมหํ  พฺรูมิ  พฺราหฺมณํ ฯ

เราเรียกผู้มีปัญญาลึกซึ้ง  เป็นปราชญ์

ฉลาดในทางและมิใช่ทาง

บรรลุประโยชน์สูงสุด

นั้นว่า  เป็นพราหมณ์.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง  ชนเป็นอันมาก  บรรลุอริยผลทั้งหลาย  มีโสดาปัตติผลเป็นต้น.