พราหมณวรรค:11.เรื่องกุหกพราหมณ์

11.เรื่องกุหกพราหมณ์

พระศาสดา  เมื่อประทับอยู่ที่กูฏาคารศาลา  ทรงปรารภกุหกพราหมณ์  ผู้มีวัตรดังค้างคาว ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า  กินฺเต  เป็นต้น

ครั้งหนึ่ง  พราหมณ์หลอกลวงคนหนึ่ง  ปีนขึ้นต้นไม้ต้นหนึ่ง   ที่อยู่ใกล้ประตูเมืองไพศาลี   แล้วเอาเท้าสองข้างเกี่ยวกิ่งไม้แล้วห้อยศีรษะลงมา  ปากก็พร่ำบอกคนที่ผ่านไปผ่านมาว่า “ ท่านทั้งหลายจงให้โคแดง 100 ตัวแก่เรา  จงให้กหาปณะแก่เรา  จงให้หญิงบำเรอแก่เรา  ถ้าทั้งหลายไม่นำมาให้  เราตกจากต้นกุ่มนี้ตาย  บ้านเมืองนี้ก็จะวายวอด” พวกชาวเมืองกลัวว่าเขาจะตกมาตาย  ก็พากันนำสิ่งของทั้งปวงที่เขาร้องขอนั้นไปให้  ภิกษุทั้งหลายเห็นพฤติกรรมของพราหมณ์ผู้นี้แล้ว  ก็ได้นำความขึ้นกราบบังคมทูลพระศาสดา  พระศาสดาตรัสว่า “ ภิกษุทั้งหลาย  พราหมณ์นั้น  เป็นโจรหลอกลวงในกาลนี้เท่านั้นหามิได้  ถึงในกาลก่อน  ก็เป็นโจรหลอกลวงแล้วเหมือนกัน  ก็บัดนี้  พราหมณ์นั้นย่อมหลอกลวงพาลชนได้  แต่ในกาลนั้น  ไม่อาจหลอกลวงบัณฑิตทั้งหลายได้”  และได้ทรงนำเรื่องในอดีตมาเล่า  ซึ่งมีเนื้อความกล่าวถึงฤาษีติดใจในรสของเนื้อเหี้ยที่มีคนนำมาถวาย  จึงได้ลืมภาวะความเป็นฤาษีจะฆ่าเหี้ยเพื่อจะนำมาปรุงเป็นอาหารรับประทาน  แต่เหี้ยพระโพธิสัตว์รู้ทัน  จึงไม่สามารถฆ่าได้สำเร็จ   จากนั้นพระศาสดา  ได้ตรัสประมวลชาดกว่า  ฤาษีเมื่อครั้งอดีตคือพราหมณ์หลอกลวงในบัดนี้  ส่วนเหี้ยในอดีตนั้นก็คือพระองค์เอง

จากนั้น  พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท  พระคาถานี้ว่า

กินฺต  ชฏาหิ  ทุมฺเมธ

กินเต  อชินสาฏิยา

อพฺภนฺตรนฺเต  คหนํ

พาหิรํ  ปริมชฺชสิ  ฯ

ผู้มีปัญญาทราม

ประโยชน์อะไรด้วยชฎาทั้งหลายของเธอ

ประโยชน์อะไรด้วยผ้าที่ทำด้วยหนังเนื้อชื่ออชินะของเธอ

ภายในของเธอรกรุงรัง

เธอย่อมเกลี้ยงเกลาแต่ภายนอก

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง   ชนเป็นอันมาก  บรรลุอริยผลทั้งหลาย  มีโสดาปัตติผลเป็นต้น.