สุขวรรค:07.เรื่องพระติสสเถระ

07.เรื่องพระติสสเถระ

พระศาสดา  เมื่อประทับอยู่ในเมืองไพศาลี  ทรงปรารภภิกษุรูปใดรูปหนึ่ง  ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า  ปวิเวกรสํ เป็นต้น

เมื่อพระศาสดาตรัสว่า “อีก 4  เดือนจากนี้  เราจักปรินิพพาน”  ภิกษุ  700  รูปในสำนักของพระศาสดา   เกิดความหวาดหวั่นใจ   ที่เป็นภิกษุพระอรหันต์ก็เกิดธรรมสังเวชสลดใจ  ที่เป็นภิกษุปุถุชนไม่สามารถกลั้นน้ำตาไว้ได้  ภิกษุแบ่งเป็นพวกๆ นั่งปรึกษาหารือกันว่าควรจะทำอย่างไรดี    แต่พระภิกษุรูปหนึ่ง ชื่อว่าติสสเถระ  กลับมีท่าทีต่อเหตุการณ์ที่แตกต่างจากภิกษุรูปอื่นๆ  ท่านคิดว่า  “ได้ยินว่า  พระศาสดาจักปรินิพพาน  โดยล่วงไป 4  เดือน  ก็เรายังเป็นผู้มีราคะยังไม่ไปปราศ  เมื่อพระศาสดายังทรงพระชนม์อยู่นั่นแหละ  เราควรถือเอาพระอรหัตให้ได้” ท่านจึงปลีกตัวไปอยู่คนเดียว  ไม่ไปมาหาสู่ หรือสนทนาปราศรัยกับภิกษุรูปอื่น หรือผู้หนึ่งผู้ใด  ภิกษุทั้งหลายเห็นพฤติกรรมแปลกประหลาดของพระติสสเถระ  ได้สอบถามถึงแนวคิดของพระเถระแล้ว ไปกราบทูลพระศาสดา ให้ทรงทราบ  พระศาสดาตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย  ผู้มีความรักในเรา  จงเป็นเหมือนติสสะเถิด  แม้คนกระทำการบูชาอยู่ด้วยของหอมและระเบียบดอกไม้เป็นต้น  ไม่ชื่อว่าบูชาเราเลย  แต่คนผู้ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมนั่นแหละ  ชื่อว่าบูชาเรา”

จากนั้น พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท  พระคาถานี้ว่า

ปวิเวกรสํ  ปิตฺวา

รสํ  อุปสมสฺส  จ

นิทฺทโร  โหติ  นิปฺปาโป

ธมฺมปีติรสํ   ปิวนฺติ  ฯ

 

บุคคลดื่มรสอันเกิดแต่วิเวก

และรสพระนิพพานเป็นที่สงบ

ดื่มรสอันเกิดแต่ธรรม

ย่อมเป็นผู้ไม่มีความกระวนกระวาย  ไม่มีบาป.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง  พระติสสเถระ  บรรลุพระอรหัต   พระธรรมเทศนามีประโยชน์แม้แก่มหาชน.