ปิยวรรค:05.เรื่องอนิตถิคันธกุมาร

05. เรื่องอนิตถิคันธกุมาร

พระศาสดา  เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน  ทรงปรารภอนิตถิคันธกุมาร  ตรัสพระธรรมเทศฯนี้ว่า  กามโต  ชายเต  เป็นต้น

อนิตถคันธกุมาร  จุติจากพรหมโลก มาเกิดในตระกูลร่ำรวยตระกูลหนึ่ง  ในกรุงสาวัตถี  ตั้งแต่วันที่เกิดมาแล้ว  ไม่ต้องการจะเข้าใกล้ผู้หญิง  เมื่อถูกผู้หญิงจับตัวก็จะร้องไห้  เวลาจะให้นมบุตร  มารดาต้องเอาผ้าหนาๆมารองไม่ให้ถูกเนื้อต้องตัวบุตร  เมื่อกุมารนั้นเจริญวัย  มารดายายามเกลี้ยกล่อมจะให้แต่งงาน  แต่เขาปฏิเสธเรื่อยมาว่าไม่ชอบผู้หญิง  แต่ในที่สุดทนการเซ้าซี้ของมารดาไม่ไหว  จึงให้ช่างทองมาหล่อรูปทองของผู้หญิงที่มีความงดงามมาก ยากจะหาหญิงที่มีชีวิตจริงๆในโลกนี้ได้  แต่เมื่อส่งคนตระเวนหาไปตามเมืองต่างๆแล้ว ได้ไปพบหญิงที่มีรูปลักษณ์ตรงกับรูปปั้นทองของช่างทอง  อยู่ที่เมืองสาคคลนคร แคว้นมัททะ จึงได้ทำการสู่ขอเพื่อจะนำตัวมาแต่งงานกับอนิตถคันธกุมาร  แต่ทว่าในระหว่างการเดินทาง  นางงามเกิดเจ็บป่วยและได้เสียชีวิตลง   เมื่ออนิตถคันธกุมารทราบข่าวว่าหญิงงามที่สู่ขอมานั้นเสียชีวิต  ก็มีความเศร้าโศกเสียใจเป็นอันมาก

พระศาสดา  ทรงเห็นกุมารผู้นี้เข้ามาอยู่ในข่ายคือพระญาณของพระองค์ ในเวลาใกล้รุ่ง  และทรงทราบว่าเขาอยู่ในภาวะสุกงอมที่จะได้บรรลุธรรม  คมควรจะเสด็จไปโปรด  ดังนั้น เมื่อเสด็จไปบิณฑบาต  จึงเสด็จไปยังประตูบ้านของเขา  มารดาบิดาของกุมารนั้น  อัญเชิญพระศาสดาเสด็จไปภายในบ้าน  ได้อังคาส(ถวายภัตตาหาร)โดยเคารพแล้ว

เมื่อเสร็จภัตตกิจ  พระศาสดาตรัสถามถึงอนิตถคันธกุมาร  มารดาบิดากราบทูลว่า  อดอาหาร นอนอยู่ในห้อง  จึงรับสั่งให้ไปเรียกมาเฝ้า  ตรัสถามและทรงทราบถึงสาเหตุนั้นแล้ว  ตรัสว่า “กุมาร  ความโศกมีกำลัง  เกิดขึ้นแก่เธอ เพราะอาศัยกาม  เพราะความโศกก็ดี  ภัยก็ดี  ย่อมเกิดขึ้น  เพราะอาศัยกาม”

จากนั้น  พระศาสดา  ได้ตรัสพระธรรมบท  พระคาถานี้ว่า

กามโต  ชายเต  โสโก

กามโต  ชายเต  ภยํ

กามโต  วิปฺปมุตฺตสฺส

นตฺถิ  โสโก  กุโต  ภยํ ฯ

 

ความโศก ย่อมเกิดแต่กาม

ภัยย่อมเกิดแต่กาม

ความโศก  ย่อมไม่มีแก่บุคคลผู้พ้นวิเศษแล้วจากกาม

ภัยจักมีแต่ไหน.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง   อนิตถคันธกุมาร  บรรลุโสดาบัน.