ทัณฑวรรค:01.เรื่องภิกษุฉัพพัคคีย์

01.เรื่องภิกษุฉัพพัคคีย์

พระศาสดา  เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน  ทรงปรารภภิกษุฉัพพัคคีย์  ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า  สพฺเพ     ตสนฺติ  เป็นต้น

ในสมัยหนึ่ง  ภิกษุสัตตรสพัคคีย์(ภิกษุกลุ่ม 17)  ซ่อมแซมเสนาสนะในวัดเชตวันเพื่อจะใช้พักอาศัย  ภิกษุฉัพพัคคีย์(ภิกษุกลุ่ม 6)  กล่าวว่า   พวกท่านจงออกไป  พวกผมแก่กว่า   เสนาสนะนี้เป็นของพวกเรา”  เมื่อภิกษุกลุ่มสัตตรสพัคคีย์เหล่านั้นพูดว่า  “พวกผมไม่ยอมให้  เพราะพวกผมซ่อมแซมไว้เอง”  ก็ได้ใช้กำลังเข้าทุบตีภิกษุเหล่านั้น  พวกภิกษุสัตตรสพัคคีย์ก็ส่งเสียงร้องเพราะกลัวตาย  พระศาสดาทรงสดับเสียงร้องของภิกษุเหล่านั้น  ทรงสอบถามจนทราบสาเหตุที่เกิดขึ้น ตรัสว่า  “ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย  จำเดิมแต่นี้  ภิกษุไม่ควรทำอย่างนั้น  ภิกษุใดทำ  ภิกษุนั้นย่อมต้องอาบัติ”  ดังนี้แล้ว  ทรงบัญญัติปหารทานสิกขาบท  ตรัสว่า  “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย  ภิกษุรู้ว่า  เราย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา  กลัวต่อความตาย  ฉันใด  แม้สัตว์เหล่าอื่นก็ย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา  กลัวต่อความตายฉันนั้นเหมือนกัน  จากนั้นจึงตรัสพระธรรมบท  พระคาถานี้ว่า

สพฺเพ  ตสนฺติ  ทณฺฑสฺส

สพฺเพ ภายนฺติ  มจฺจุโน

อตฺตานํ  อุปมํ  กตฺวา

น  หเนยฺย  น  ฆาตเย  ฯ

 

สัตว์ทั้งหมด  ย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา 

สัตว์ทั้งหมด  ย่อมกลัวต่อความตาย

บุคคลทำตนให้เป็นอุปมาแล้ว  

ไม่ควรฆ่าเอง  ไม่ควรใช้ให้ฆ่าผู้อื่น.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง  ชนเป็นอันมาก  บรรลุอริยผลทั้งหลาย มีโสดาปัตติผลเป็นต้น