ปิยวรรค:08.เรื่องพระอนาคามิเถระ

08.เรื่องพระอนาคามิเถระ

พระศาสดา  เมื่อประทับอยู่ในพระเชตวัน  ทรงปรารภพระเถระผู้อนาคามีองค์หนึ่ง  ตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า  ฉนฺทชาโต  เป็นต้น

วันหนึ่ง   พวกสัทธิวิหาริก  ถามพระเถะผู้อุปัชฌายะว่า  “ท่านอาจารย์  ท่านบรรลุธรรมพิเศษอะไรแล้วหรือยัง ?” พระเถระผู้อุปัชฌายะไม่ได้ตอบอะไร ทั้งๆที่ท่านเป็นผู้ได้บรรลุอนาคามี  ที่พระเถระไม่บอกเพราะตั้งใจไว้ว่าจะบอกก็ต่อเมื่อท่านได้บรรลุพระอรหัตตผลแล้วเท่านั้น  แต่ในที่สุดพระเถระได้มรณภาพโดยที่ยังไม่ได้บรรลุพระอรหัตตผล  และท่านก็ยังไม่ได้บอกเรื่องบรรลุคุณวิเศษแก่เหล่าสัทธิวิหาริก

พวกสัทธิวิหาริก คิดกันว่าอุปัชฌายะของพวกตนมรณภาพโดยที่ยังไม่ได้บรรลุมรรคผลใดๆ  ก็มีความเสียใจ  พากันไปเข้าเฝ้าพระศาสดา แล้วทูลถามที่เกิดของอุปัชฌายะของพวกตน  พระศาสดาตรัสว่า  อุปัชฌายะของพระเหล่านั้น  เป็นพระอนาคามีก่อนจะมรณภาพ  และได้ไปเกิดในพรหมโลกชั้นสุทธาวาส  ในตอนท้ายได้ตรัสว่า “วางใจเสียเถิด  ภิกษุทั้งหลาย  อุปัชฌายะของพวกเธอ  ถึงความเป็นผู้มีจิตไม่เกี่ยวเกาะในกามทั้งหลาย  มีกระแสในเบื้องบน”

จากนั้น  พระศาสดาได้ตรัสพระธรรมบท  พระคาถานี้ว่า

ฉนฺทชาโต  อนกฺขาเต

มนสา  จ  ผุโฏ  สิยา

กาเมสุ  อปฺปฏิพทฺธจิตฺโต

อุทฺธํโสโตติ  วุจจติ ฯ

ภิกษุ  ผู้มีฉันทะเกิดแล้ว

ในพระนิพพานอันใครๆบอกไม่ได้

พึงเป็นผู้อันใจถูกต้องแล้วก็ดี

ผู้มีจิตไม่เกี่ยวเกาะในกามทั้งหลายก็ดี

ท่านเรียกว่า  ผู้มีกระแสในเบื้องบน.

เมื่อพระธรรมเทศนาจบลง  ภิกษุเหล่านั้น  บรรลุพระอรหัตตผล  พระธรรมเทศนา  เป็นประโยชน์แก่มหาชน.